Winti: Een Afroamerikaanse Godsdienst in Suriname
Een cultureel-historische analyse
van de religieuze verschijnselen in de Para
C.J. Wooding
Uitgeverij Dubois 1972, vierde druk 2023
"Hij die afgoderij pleegt, wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste 3 maanden of geldboete van
ten hoogste honderd gulden."
- (art.540 uit het Sur.Wetboek van Strafrecht)
In Suriname was het lang bij wet verboden om Winti en de daarbij behorende
rituelen in het openbaar te beoefenen. Pas in 1971 werd artikel 540 geschrapt. Ook de
kerk heeft heel lang via taboe en verbod getracht deze godsdienst te onderdrukken.
Gevolg daarvan was dat dit uit vrees voor beschuldiging van afgoderij de kennis die
men bezat over Winti-zaken niet werd doorgegeven aan de volgende generatie.
Daarnaast wordt Winti door gebrek aan kennis tot op heden vaak geassocieerd met
iets dat slecht is, zoals zwarte magie (wisi). Het wegnemen van misvattingen en
vooroordelen eist correctie informatie. Dit boek levert een nuttige bijdrage om dat
doel te bereiken.
Charles Wooding omschrijft Winti als een Afro-Amerikaanse godsdienst die zich
concentreert op het geloof in gepersonifieerde bovennatuurlijke wezens, die van
een mens bezit kunnen nemen en zijn bewustzijn uitschakelen, waarna zij verleden,
heden en toekomst kunnen openbaren en ziekten van bovennatuurlijke aard
kunnen veroorzaken en genezen. Naast een uitvoerig historisch onderzoek naar
de herkomst van de Afrikaanse elementen, geeft hij in dit boek een systematisch
beeld van de religieuze voorstellingen en de belangrijkste rituelen. Ook bevat het
een zeer uitgebreide woordenlijst met specifieke Winti-woorden en de uitleg van de
liederen die bij de Winti-pré's gezongen worden. Met deze studie heeft hij bewezen
dat Winti geen afgoderij is, maar een godsdienst met een duidelijke Afrikaanse
oorsprong, waarin veel positieve elementen aanwezig zijn, zoals de hoge moraal, de
groepsgebondenheid en het ontladen van psychische spanningen tijdens riten die de
dagelijkse problemen verlichten.
Dit proefschrift wordt gezien als de Wintibijbel. Het is in de loop der jaren een
standaardwerk geworden voor alle geïnteresseerden in Winti en leent zich ook goed
als aanvulling op de standaardliteratuur die in de opleiding en de dagelijkse praktijk
van de reguliere Nederlandse en Surinaamse geestelijke gezondheidszorg wordt gebruikt.
Charles J. Wooding was de eerste Creool die Winti wetenschappelijk verklaarde. Hij
werd in 1932 in Paramaribo geboren en was enkele jaren werkzaam in het onderwijs.
In 1962 kwam hij als hoofdonderwijzer naar Nederland en na het behalen van een
colloquium doctum ging hij Sociale Wetenschappen studeren aan de Rijksuniversiteit
in Leiden. In 1967 voltooide hij zijn doctoraalstudie in de Sociologie der Niet-Westerse
Volken en daarna maakte hij voor zijn proefschrift een diepgaande studie van de West-
Afrikaanse maatschappijen om de Afrikaanse zeden en gewoonten in de Creoolse
bevolkingsgroep beter te kunnen analyseren. In 1972 promoveerde hij aan de Universiteit
van Amsterdam.
Hij is in 2007 overleden.
(Bovenstaande tekst komt van de achterkant van het boek)